Geen fiscale coronasteun als men tantièmes uitkeert

Waaier geld
04/12/20

Om de gevolgen van de coronacrisis te verlichten voor de bedrijfswereld, zijn diverse fiscale steunmaatregelen afgekondigd; waaronder de mogelijkheid om verliezen van boekjaar 2020 al af te zetten tegen de winst van 2019. Die maatregel is echter gekoppeld aan de voorwaarde dat op geen enkele manier het kapitaal verminderd mag worden. Volgens de minister betekent dat ook dat geen tantièmes uitgekeerd mogen worden.

In de aangiften in de vennootschapsbelasting die rond deze tijd ingediend worden, zijn veel vennootschappen van plan om gebruik te maken van een nieuwe fiscale gunstmaatregel: de zogenaamde “carry back” (achterwaartse verliesverrekening), officieel de vrijstelling van toekomstige verliezen. De maatregel houdt in dat van de fiscale winst van aanslagjaar 2019 of 2020, een – geraamd – fiscaal verlies van het volgende aanslagjaar (2020 of 2021) in mindering gebracht kan worden (zie onze artikels “Vervroegde verliesaftrek: fiscus publiceert circulaire” en “Vervroegde verliesaftrek: ook voor vennootschapsbelasting is aanvraagformulier nu beschikbaar”).

Er zijn wel voorwaarden. Zo mag de vennootschap geen dividenden uitkeren en ook geen kapitaalvermindering doorvoeren, noch “elke andere vermindering of verdeling van het eigen vermogen”. Dat verbod op dividenduitkeringen of verminderingen van het eigen vermogen geldt in de periode van 12 maart 2020 tot en met de dag van de indiening van de aangifte voor aan­slagjaar 2021, dus in de meeste gevallen tot eind september 2021.

“Elke” vermindering of verdeling

De vraag is nu of ook de uitkering van tantièmes daaronder valt. Op het eerste gezicht niet, want tantièmes zijn een vorm van verdeling van de winst maar houden technisch gesproken geen aantasting van het eigen vermogen in. Tantièmes zijn ook niet gelijk te stellen met een dividend.

Maar de (vorige) minister van Financiën blijkt daar anders over te denken. Hij legt de nadruk op “elke andere vermindering of verdeling van het eigen vermogen”. Dividenden zijn ook een winstuitkering, legt hij uit, en die zijn verboden (voor vennootschappen die het fiscale voordeel willen). Hij lijkt er dus van uit te gaan dat elke winstuitkering (en dus ook een tantième) eveneens te beschouwen is als een vermindering of verdeling van het eigen vermogen, een begrip dat we volgens de wettekst immers ruim moeten opvatten.

Circulaire

De vraag blijft of die interpretatie volgens de “geest van de wet” te verzoenen valt met de letter van de wet. Of minstens zou men kunnen aanvoeren dat het afhangt van de omstandigheden. Dat lijkt ook logisch als de bedoeling van de wetgever er in de eerste plaats in bestond “misbruiken” te bestrijden. Misbruik is er niet in alle gevallen.

Zowel de memorie van toelichting als de circulaire die de fiscus gepubliceerd heeft over de “carry back” (circulaire nr. 2020/C/122 van 22 september 2020), focussen trouwens op uitkeringen aan aandeelhouders. Maar tantièmes worden niet noodzakelijk uitgekeerd aan aandeelhouders en kunnen ook een vorm van verloning zijn.

Ook andere maatregelen

Tot slot moet nog opgemerkt worden dat dezelfde voorwaarde gesteld wordt voor andere fiscale maatregelen die opgevat zijn als coronasteun. Het gaat met name om de vrijstelling van doorstorting van bedrijfsvoorheffing voor ondernemingen die hun tewerkstelling weer op peil brengen (zie onze artikels “Vrijstelling van bedrijfsvoorheffing voor door corona getroffen bedrijven” en “Vrijstelling bedrijfsvoorheffing wegens coronacrisis: geld sneller terugvragen wordt mogelijk”) en om de belastingvermindering voor de verwerving van nieuwe aandelen van ondernemingen die getroffen zijn door de coronacrisis (zie ons artikel “Belastingvoordeel voor wie investeert in door corona getroffen vennootschap”). Logischerwijze zou de interpretatie van de minister dus ook gelden voor die maatregelen.

 

Bron: Parlementaire Vraag nr. 472 van Volksvert. C. Leysen van 24 juli 2020, Bull. V&A nr. 055-27 van 22 september 2020, p. 126