Brussel hervormt belastingen

14/03/2016 - Naast de federale taxshift is er specifiek in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ook een fiscale hervorming doorgevoerd. De personenbelasting daalt maar vastgoedbezit wordt zwaarder belast en er verdwijnen heel wat belastingverminderingen. Een onroerend goed schenken wordt dan weer goedkoper.

Terwijl de federale taxshift alle aandacht opeiste (zie ons artikel “Taxshift zorgt voor lagere personenbelasting”) is er met ingang van 1 januari 2016 ook op gewestelijk vlak heel wat nieuws te signaleren. Brussel heeft zelfs zijn eigen versie van de taxshift.

“Shift” van PB naar OV

Die houdt in dat de personenbelasting (een beetje) omlaag kan door het afschaffen van de aanvullende belasting van 1% ten voordele van de agglomeratie. Ook de forfaitaire gewestbelasting van 89 euro verdwijnt, voor gezinnen althans, niet voor bedrijven.

Ter compensatie worden wel de gewestelijke opcentiemen op de onroerende voorheffing verhoogd. Gemiddeld stijgt die belasting met 12%. Maar die heffing moet opgebracht worden door de huiseigenaar. Veel eigenaars van Brusselse huizen wonen zelf niet in Brussel, dus die belastingverhoging treft slechts voor een deel de Brusselaars, is de redenering van de Brusselse regering.

Minder belastingverminderingen

Daarnaast wordt het mes gezet in het lijstje met belastingverminderingen. Vanaf 2016 wordt er geen fiscaal voordeel meer toegekend voor uitgaven voor beveiliging tegen inbraak of brand of voor dakisolatie. Ook enkele minder populaire verminderingen zoals voor de renovatie van een sociale huurwoning of een beschermd monument moeten het loodje leggen.

En de belastingvermindering voor dienstencheques wordt gehalveerd.

Volgend jaar zou bovendien de woonbonus aan de beurt zijn. De Brusselse regering kondigt nu al aan dat die zal sneuvelen in 2017.

Schenkingsrechten onroerende goederen verlaagd en vereenvoudigd

Positief is dan weer wel dat de tarieven van de schenkingsrechten voor onroerende goederen drastisch verlaagd zijn. De bedoeling is om schenkingen aan te moedigen en zo de inkomsten te verhogen. Brussel kopieert eigenlijk gewoon de hervorming die midden 2015 ook al in Vlaanderen doorgevoerd is. De tarieven zijn nu in beide gewesten dezelfde (voor schenkers met woonplaats in die gewesten). Met één uitzondering: feitelijk samenwonenden worden in Brussel niet gelijkgesteld met wettelijk samenwonenden, in Vlaanderen in veel gevallen wel.

Er wordt gesnoeid in het aantal verschillende tarieven, wat niet alleen voor een veel overzichtelijkere tariefstructuur zorgt maar ook maakt dat men minder snel in een hogere tariefschaal terechtkomt. Vooral buiten de rechte lijn (en tussen gehuwden en samenwonenden) wordt het flink goedkoper om een onroerend goed te schenken. Het hoogste tarief daalt van 80% tot 40%. Bovendien reikt de “goedkoopste” schijf (3% in rechte lijn, 10% daarbuiten) nu tot 150.000 euro. Aan dat bedrag kon men in het verleden al geconfronteerd worden met een tarief van 65% (voor “anderen”). En er komt een einde aan het gecompliceerde onderscheid tussen broers en zussen, ooms/tantes en neven/nichten, en alle anderen.

Geen progressievoorbehoud meer bij onverwacht overlijden

Een indirecte belastingverlaging wordt ook bereikt doordat een schenking van een onroerend goed geen invloed meer heeft op de berekening van de successierechten indien de schenker overlijdt binnen de drie jaar na de schenking. Tot nu toe werd dan met de waarde van de schenking rekening gehouden om het tarief in de successierechten te bepalen. Dat was het zogenaamde progressievoorbehoud. Op de schenking zelf betaalde men geen successierechten meer maar het tarief werd wel berekend alsof de schenking tot de nalatenschap behoorde, zodat men waarschijnlijk in een hogere schijf terecht kwam. Dat laatste effect verdwijnt nu.
De datum van inwerkingtreding stelt wel een beperking: de versoepeling geldt niet voor overlijdens vanaf 1 januari 2016 maar voor schenkingen die gedaan zijn vanaf 1 januari 2016. Bij een overlijden in 2017 of zelfs 2018 kan het progressievoorbehoud dus nog altijd toegepast worden als de schenking van 2015 dateert.